27 stycznia 2022 r. dr hab. inż. Arkadiusz Tofil prof. PWSZ w Chełmie – Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie podpisał umowę o współpracy chełmskiej Uczelni z Przykarpackim Narodowym Uniwersytetem im. Wasyla Stefanika w Iwano – Frankowsku na Ukrainie. W imieniu uczelni ukraińskiej dokument ten podpisał Rektor Uniwersytetu prof. Ihor Cependa.
Umowa, podpisana podczas spotkania online, pozwoliła na podsumowanie dotychczasowych dokonań obu uczelni od podpisania pierwszej umowy 10 września 2013 r. Kontynuowana od przeszło 8 lat współpraca zaowocowała wieloma wspólnymi inicjatywami i przedsięwzięciami w zakresie takich dziedzin nauki jak: pedagogika, matematyki, stosunki międzynarodowe, a ostatnio bezpieczeństwo wewnętrzne. W minionym okresie organizowane były wspólne konferencje i seminaria, wydano także kilka wspólnych wydawnictw, wśród których na uwagę zasługują 3 monografie poświęcone tematyce samorządowej.
Ponadto w chełmskiej Uczelni odbyli staż naukowy wykładowcy Wydziału Matematycznego, a także kilkakrotnie na praktykach przebywali studenci Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu z Iwano-Frankiwska.
Sztandarowym wydarzeniem organizowanym przez Uniwersytet Przykarpacki, w którym brali udział przedstawiciele chełmskiej Uczelni, były organizowane we wrześniu każdego roku Polsko-Ukraińskie Spotkania „Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość” w Jaremczy w ukraińskich Gorganach. Wydarzeniu temu towarzyszy górska wycieczka na Górę Pop Iwan, na której znajdują się pozostałości przedwojennego polskiego obserwatorium meteorologiczno-astronomicznego.
Rektorzy bardzo dobrze ocenili okres dotychczasowej współpracy, podkreślając możliwości jej dalszego rozwoju. W planach jest m.in. poszerzenie współpracy o kierunek „Bezpieczeństwo wewnętrzne”, w związku z rozwojem tego kierunku kształcenia w chełmskiej PWSZ.
Wiodącym działaniem obu uczelni w 2022 r. będzie realizacja interdyscyplinarnego projektu naukowego pn. „Brama do Centralnych Gorganów: międzykulturowy dialog w ukraińsko-polskiej strefie przygranicznej”, celem którego jest zbadanie dziedzictwa kulturowego grupy etnicznej Bojków.
Bojkowie, grupa tzw. „górali ruskich” zamieszkiwali jeszcze przed II wojną światową pasma Karpat Wschodnich od wschodnich Bieszczadów i Gór Sanocko-Turczańskich po zachodnią część Gorganów. W porównaniu do Łemków i Hucułów są najsłabiej zbadaną naukowo grupą etniczną. Efektem projektu jest rozwój turystyki w północnej części Gorganów – Broszniów Osada w oparciu o zachowane dziedzictwo bojkowskie, a także unikalną przyrodę zachowaną w Gorganach.